Twórcą myśli liberalnej jest John Lock, angielski filozof, ekonomista i polityk. Jest to koncepcja lewicowa, w której wolność pełni nadrzędną rolę nad innymi wartościami. Wolności nikt nie ma prawa podważyć i naruszyć, nawet władza i religia. Człowiek w tym ujęciu jest silną jednostką, racjonalną i rozsądną. Państwo tutaj winno ograniczyć swoją działalność względem człowieka i zamienić się w tak zwanego stróża nocnego, czyli reagować w momencie zagrożenia. Liberałowie twierdzą, iż trójpodział władzy wprowadzony przez Monteskiusza w XVII wieku jest niezbędny do utrzymania w państwie odpowiedniego porządku, a także do ochrony przed tyranią. Gospodarka w tej doktrynie opiera się na wolnym rynku, zaprzecza działaniu interwencjonizmu państwowemu, który ogranicza wolność jednostkową i prowadzi do zniwelowania dynamicznej gospodarki. Jednym z postulatów tego ugrupowania są niskie podatki oraz jak najmniejsza liczba przepisów, które regulują zasady gospodarki. Liberałowie opowiadają się za zalegalizowaniem związków i małżeństw homoseksualnych, aborcję i eutanazję. Najwybitniejszymi przedstawicielami liberalizmu w Polsce są: Stefan Kisielewski, Mirosław Dzielski, a na świecie: Karl Popper, Raymond Aron, Milton Friedman. W Polsce myśli liberalizmu reprezentują następujące partie polityczne: Platforma Obywatelska, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Racja Polskiej Lewicy, Rucha Palikota
Liberalizm w życiu publicznym
Napisz odpowiedź
Demokracja pochodzi od greckich słów demos, czyli lud i krateo, to znaczy- rządzę. Czyli w dosłownym tłumaczeniu rządy ludów. Wywodzi się ona ze starożytnej Grecji, będącej kolebką kultury europejskiej, także politycznej. W założeniu tego ustroju politycznego obywatel jest najważniejszy. Suwerenem jest więc naród, który swoją władzę skupia w rękach monarchy. Ludzie wybierają swoich przedstawicieli w demokratycznych i sprawiedliwych wyborach. Nic nie dzieje się wbrew woli obywateli. W demokratycznych państwach najważniejszym dokumentem prawnym jest konstytucja, która zawiera ogólne zasady funkcjonowania demokratycznego państwa. Nie każdy kraj posiada ten akt normatywny, przykładem jest Wielka Brytania, gdzie zamiast tego ustanowione są konwenanse konstytucyjne, prawo stanowione oraz prawo precedensowe. Wyróżnia się dwa rodzaje demokracji: pośrednią, gdzie obywatele wybierają swoich pośredników do ich reprezentowania oraz bezpośrednią, w której obywatele sami podejmują inicjatywę ustawodawczą, chęć zwołania referendum, czy inną formę aktywności politycznej. Demokracja jest gwarantem państwa prawnego, w którym ludzie winni czuć się bezpiecznie, przestrzegania wolności jednostki. Ważnym aspektem jest jeszcze równość każdego wobec prawa. W takim spojrzeniu nie ma osób wyższych i ważniejszych, a władza nie stosuje tak często przymusu politycznego.
Polityka rozumiana jest dziś jako nauka społeczna i humanistyczna. Sama nazwa tej dziedziny wywodzi się od greckich słów: poly- różnorodność i polis- miasto- państwo. Powstało wiele definicji polityki, jest dziś rozumiana na mnóstwo sposobów. Arystoteles uważała, iż polityka to sztuka kierowania państwem, niewątpliwie miał rację. Jednak najpopularniejsza teoria, pochodząca od Maksa Webera mówi o tym, iż nauka ta winna służyć dyskusji i rozwiązywaniu sprzecznych interesów społecznych, wykorzystując przy tym środki takie jak manipulacja, perswazja, negocjacja, kompromis lub przymus. W praktyce polityka oznacza po prostu władzę i sterowanie systemem politycznym, obywatelami należącymi do danego państwa. Polityka obejmuje sytuacje dziejące się w państwie, jak i międzynarodowe, wszelkie stosunki z innymi krajami, spotkania, zawieranie paktów czy przystępowanie do układów i organizacji międzynarodowych. Ludzie uprawiający politykę winni mieć odpowiednie wykształcenie, doskonałą znajomość historii, przynajmniej współczesnej, racjonalnie podchodzić do rozwiązywania konfliktów, zważać na głos społeczeństwa, zwłaszcza, gdy w państwie panuje demokracja. Polityk przecież reprezentuje cały kraj na arenie międzynarodowej, więc cokolwiek powie, zostanie zapamiętane, skomentowane i tak będzie postrzegana jego ojczyzna. Poza tym decyzje, które podejmują politycy w grupie są wiążące dla całego narodu, wykonywanie ich jest obowiązkiem obywateli.
Wczesną historię polityki można by uznać za okres gloryfikowania zarówno jej, jak i wszystkich jej przedstawicieli. Byli oni niejako bóstwami, bo kierowali wszystkie swoje działania nie tylko na zaspokojenie indywidualnych potrzeb, a na prosto rozumiane ogólne dobro. Arystoteles twierdził, że polityka ma za zadanie jednoczyć, dążyć do takiego decydowania o losach państwa, czy grupy objętej działaniem tej polityki, by wszyscy jej członkowie byli zadowoleni oraz, aby każdy z osobna mógł czerpać korzyści z jej efektów jej realizowania. Polityka więc miała być dobrem wspólnym i podzielnym. I kiedyś była. W czasach Arystotelesa, czy w Średniowieczu. Z biegiem czasu filozofia, a z nią i polityka ewoluowała. Dziś rozumiana jest ona w najróżniejszy sposób. Założenia z pozoru te same, co w czasach Arystotelesa, różnica w statusie społecznym i miejscu w hierarchii między politykami, a resztą społeczeństwa również podobna, a jednak postrzeganie znaczenia polityki, jej roli i kształtu realnego jakby zupełnie inne.
Socjaldemokracja narodziła się w duchu rewolucyjnym i reformistycznym, co w efekcie końcowym zostało zaakceptowane przez przedstawicieli reformizmu. Jako hasło i motyw przewodni podczas powstawania tej ideologii wskazuje się państwo dobrobytu, które każdemu obywatelowi zapewni godne życie przeciętnego człowieka. Socjaldemokracja przyjęła pozytywną wizję człowieka. Jednostka tutaj jest z założenia dobra, a całe zło, które powstaje, tworzone jest przez niesprawiedliwe społeczeństwo. Człowiek jest stworzony, by żyć w stadzie, a więc jest istotą społeczną, co zakłada socjologia. Społeczeństwo wyróżnia się klasami i grupami, więc jest zhierarchizowane, a powinno się opierać na na równości wobec prawa, równości szans i sprawiedliwym podziale dóbr. Państwo natomiast winno mieć charakter opiekuńczy, usuwając nierówności w społeczeństwie. Gospodarka w socjaldemokracji bierze czynny udział, ingerując poprzez państwo. Przyjmuje się jednak istnienie własności prywatnej, ale także i państwowej. Wybitnymi przedstawicielami socjaldemokracji są Nelson Mandela, Willy Brandt, Tony Blair, Francois Mitterand, a także Ignacy Daszyński. Socjaldemokracja zaliczana jest do tak zwanej współcześnie lewicy. Socjaldemokraci nie są zbyt licznym społeczeństwem w Polsce, ale na świecie pamięć o tej ideologii nie zanika.